Erken teşhiste çığır açan gelişme: Kanseri 1 yıl evvel uyarıyor, Alzheimerı erkenden varsayım ediyor

Türk Manyetik Rezonans Derneği Yönetim Kurulu Lideri Prof. Dr. A. Mecit Kantarcı, yapay zekânın MR görüntüleme teknolojisinde adeta görünmez bir dönüşüm başlattığını söz etti. Kantarcı, yapay zekâ dayanaklı sistemlerin, radyoloji alanında uzmanların daha isabetli kararlar almasına yardımcı olduğunu belirterek, bu gelişmenin yeni bir devrin kapısını araladığını vurguladı.

Kantarcı, YZ dayanaklı algoritmaların “eksik ya da az örneklenmiş bilgilerden yüksek kaliteli imajlar üretebildiğini” belirterek, “Bu sayede MR çekim mühleti yüzde 30–70 kısalabiliyor. Hasta konforu artıyor, hareket kaynaklı bozulmalar azalıyor” tabirlerini kullandı. “Yapay zeka tabanlı sistemler beyin, kalp, karaciğer, omurga üzere organlarda anatomik yapıları otomatik tanıyıp ayırabiliyor” diyen Kantarcı, birebir sistemlerin lezyonları tümör yahut ödem olarak sınıflandırabildiğini ve vakit içindeki değişimleri takip edebildiğini de ekledi. Kantarcı, yapay zekanın bilhassa ender ya da güç fark edilen bulguları yakalama konusunda epey tesirli olduğunu söyledi. Kantarcı, MR bilgilerinden elde edilen yüksek doğruluklu tahliller sayesinde hastaya özel risk profilleri çıkarılabildiğini, tedaviye karşılık öngörülebildiğini, planlamanın ise daha isabetli hale geldiğini vurguladı.

“Yapay zekanın en büyük katkılarından biri, hastalıkları erken evrede yakalama konusundaki başarısıdır” diyen Kantarcı, “MR manzaralarında çok küçük yahut bilinmeyen anormallikleri dahi tespit edebilen YZ algoritmaları, kanser üzere önemli hastalıkların erken teşhisinde çığır açıyor” dedi. Kantarcı’ya nazaran, “yüksek çözünürlüklü 3 boyutlu görüntüleme ile yapay zeka takviyeli tahliller birleştiğinde, dokular daha derinlikli ve net tahlil edilebiliyor.”

Kantarcı, bilhassa nörolojik hastalıklar konusunda “Alzheimer, multipl skleroz, parkinson üzere hastalıklarda, beyindeki yapısal ve işlevsel değişimler çok erken evrelerde tespit edilebiliyor” açıklamasında bulundu. “Alzheimer için teşhis konmadan yıllar evvel kestirim yapılabiliyor, hastalığın evreleri otomatik belirlenerek erken müdahale sağlanıyor” dedi. “Yapay zeka, kalp MR bilgilerinden miyokardiyal doku tahlili, duvar hareketleri ve kan akışı üzere parametreleri tahlil edebiliyor” diyen Kantarcı, bu sayede “sessiz geçen kalp krizi yahut zımnî kalp yetmezliği” üzere risklerin daha oluşmadan fark edilebildiğini söyledi.

Meme kanseri taramalarında yapay zeka kullanımına dair bir çalışmayı örnek gösteren Kantarcı, “YZ modeli, radyologların olağan dediği MR taramalarında aslında kanser belirtisi olabilecek bölgeleri fark ederek, kanseri ortalama bir yıl öncesinden saptamayı başardı” dedi. Bu sistemin erken teşhisi yüzde 30’a varan oranda artırma potansiyeli taşıdığını belirtti. Kantarcı, “YZ, eklem aralıkları, kıkırdak bozulması, mikro kırıklar üzere ayrıntıları tahlil edebiliyor. Osteoartrit, menisküs yırtıkları yahut erken evre romatizmal hastalıklar daha süratli tespit ediliyor. Bebek ve çocuklarda beyin gelişimiyle ilgili anormallikleri tanımlayabiliyor. Otizm, serebral palsi yahut az genetik bozukluklarda erken yönlendirme sağlıyor” diye konuştu.